Gdy śliczna Panna... Boże Narodzenie w malarstwie, grafice i rysunku od XVI do XXI w.
30 listopada br., o godzinie 12.00, w gmachu Zbiorów Sztuki Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku przy ul. Zamczej 10/12 odbędzie się otwarcie wystawy Gdy śliczna Panna... Boże Narodzenie w malarstwie, grafice i rysunku od XVI do XXI w.
Najstarsze przedstawienia Bożego Narodzenia, jakie znamy wiążą się jeszcze z malarstwem katakumbowym pierwszych wieków chrześcijaństwa. Wraz z rozwojem Kościoła powstawały nowe ujęcia tematu, bazujące nie tylko na ewangelicznych przekazach św. Łukasza i św. Mateusza, ale też pism apokryficznych czy w okresie średniowiecza — Złotej legendy Jakuba de Voragine. Sposoby wyobrażania sceny Zwiastowania, Narodzin, pokłonu Mędrców czy też ucieczki do Egiptu zmieniały się, przede wszystkim w sztuce zachodniej, katolickiej, pozostając niemal bez modyfikacji w dziełach wschodnich ikonopisów. Arcydzieła mistrzów malarstwa stawały się z czasem punktami wyjścia dla rozwijającej się od XV w., w zawrotnym tempie, grafiki. Dzięki większej dostępności sztychów, dokonywało się też rozpowszechnianie nowych kompozycji i sposobów narracji w obrębie plastycznych ujęć motywów z historii Wcielenia.
Na wystawę prezentowaną we włocławskim muzeum składają się dzieła sztuki powstałe na przestrzeni pięciu stuleci, które przedstawiają szeroko ujętą historię Bożego Narodzenia. Wyjątkowy zbiór obrazów i rycin pochodzących ze zbiorów Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej, Muzeum Diecezjalnego we Włocławku oraz prywatnych kolekcji prowadzi widza przez największą tajemnicę, jaką jest Wcielenie Syna Bożego. Początkiem narracji jest moment Zwiastowania Najświętszej Maryi Pannie, końcem natomiast, pełne czułości i ciepła wizerunki Świętej Rodziny. Dzięki szerokiemu ujęciu zarówno czasowemu, jak i tematycznemu, ekspozycja pozwala na wczytanie się w wersety Pisma Świętego w ich plastycznym ujęciu, by zgłębić zarówno samą historię dzieciństwa Jezusa, jak też zmiany zachodzące w sztuce, mające wpływ na warstwę obrazową dzieł.
Obrazy włoskich i niemieckich mistrzów, ryciny Albrehta Dürera, Rembrandta van Rijna, Ventury Salimbeniego czy na wskroś polskie spojrzenie Zofii Stryjeńskiej odzwierciedlają bardzo różne podejścia do tematów opisywanych w Ewangeliach św. Łukasza i św. Mateusza. Jednak tym, co łączy te wszystkie dzieła, jest próba wniknięcia w to, co znane jedynie dzięki słowom oraz wykorzystanie zarówno istniejącej tradycji, jak i własnej inwencji do przedstawienia głębokich treści wiary, miłości i nadziei językiem obrazu.
Prezentację arcydzieł ukazujących Boże Narodzenie oglądać będzie można w Zbiorach Sztuki Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku do 24 lutego 2019 r.
