80. rocznica śmierci gen. Władysława Sikorskiego. Uroczystości w Gibraltarze z udziałem marszałka województwa kujawsko-pomorskiego
Oficjalna delegacja województwa kujawsko-pomorskiego pod przewodnictwem marszałka Piotra Całbeckiego przebywa na Gibraltarze, gdzie uczestniczy w uroczystościach związanych z 80. rocznicą katastrofy lotniczej, w której zginął premier RP na uchodźstwie gen. Władysław Sikorski.
W wodach zatoki u wybrzeża Gibraltaru 4 lipca 1943 zginął generał Władysław Sikorski. Samolot polskiej delegacji z gen. Władysławem Sikorskim na pokładzie wylądował 3 lipca 1943r na lotnisku brytyjskiej bazy wojskowej w Gibraltarze. Sikorski wracał z Bliskiego Wschodu, gdzie dokonywał przeglądu polskich jednostek wojskowych. Następnego dnia samolot Liberator AL. 523 wyruszył w dalszą podróż do Londynu. W 16 sekund po starcie z gibraltarskiego lotniska samolot wodował około 600 metrów na wschód od końca pasa startowego.
Po katastrofie ciało generała Sikorskiego, które wydobyto z morza zostało przewiezione do Wielkiej Brytanii na pokładzie polskiego niszczyciela ORP „Orkan”. Generała pochowano na cmentarzu polskich lotników w Newark.
W katolickiej Katedrze Św. Marii Koronowanej (Cathedra of ST. Mary the Crownem) przy ulicy Main Street w Gibraltarze znajduje się tablica upamiętniająca to wydarzenie. W tym kościele złożone były wyłowione z morza ciała gen. Władysława Sikorskiego i gen. Tadeusza Klimeckiego. Oczekiwały na transport do Londynu.
Katastrofa gibraltarska do dnia dzisiejszego budzi wiele wątpliwości. Na jej temat napisano kilkanaście książek a także nakręcono kilka filmów. Jednak nadal nie wiadomo dokładnie co stało się na pokładzie Liberatora AL. 523 i jaka była przyczyna katastrofy.
Oficjalna wersja wydarzeń przedstawiona w raporcie brytyjskiej komisji badającej wypadek w 1943 r. ustaliła jako przyczynę katastrofy zablokowanie steru wysokości.
Gen. Sikorski był silnie związany naszym regionem – jeszcze w 1923 roku kupił dwór z kawałkiem ziemi w podinowrocławskim Parchaniu, gdzie zamieszkał z rodziną. Samorząd województwa wsparł finansowo odrestaurowanie obiektu, który obecnie można zwiedzać. Czynione są starania, aby wspólnie z londyńskim Instytutem Polskim im. gen. Sikorskiego utworzyć tu muzeum.
Dzisiejsze (4 lipca) obchody rocznicowe na Gibraltarze organizują polski Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz środowisko gibraltarskiej Polonii. Marszałek Piotr Całbecki, któremu towarzyszą m.in. radni województwa Roman Jasiakiewicz i Tadeusz Pogoda, złożyli rano kwiaty na grobach ofiar katastrofy na Nord Front Cementary. Po południu uczestniczyli w uroczystej mszy w katedrze Najświętszej Marii Panny Królowej oraz ceremonii pod pomnikiem upamiętniającym gen. Sikorskiego i pozostałych poległych w katastrofie gibraltarskiej. Wieczorem odbędzie się modlitwa na plaży w pobliżu miejsca upadku samolotu.
