Pięć wieków konwisarstwa
7 września br., o godzinie 12.00, w gmachu Zbiorów Sztuki Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku przy ul. Zamczej 10/12 odbędzie się otwarcie wystawy „Pięć wieków konwisarstwa. Kolekcja Andrzeja Wójcika w zbiorach Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej”.
Wystawa prezentuje unikalną kolekcję wyrobów cynowych zgromadzoną przez konesera sztuki i dawnego rzemiosła artystycznego, p. Andrzeja Wójcika. Liczący blisko 400 obiektów zbiór naczyń i przedmiotów wykonanych na przestrzeni od XVI do XX w. był przekazywany przez kolekcjonera do włocławskiego muzeum od 1996 r. Ekspozycja jest pierwszą tak szeroką prezentacją arcydzieł konwisarzy, warsztatów i wytwórni europejskich oraz amerykańskich znajdujących się w Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej.
Pokazane na wystawie misy, naczynia liturgiczne, lichtarze, kufle, wilkomy, dzbany i inne przedmioty pełniące niegdyś funkcje użytkowe prezentują nie tylko wysoki poziom wykonania, ale też nierzadko mistrzostwo w opracowaniu dekoracji i szeroki zakres form. Kolekcja Andrzeja Wójcika w zbiorach włocławskiego muzeum to prawdziwy skarb na skalę europejską, który w pełni zostanie pokazany na planowanej w przyszłości ekspozycji stałej.
Historia konwisarstwa, czyli wytwarzania przedmiotów ze stopu cyny, miedzi, ołowiu oraz innych metali, sięga wczesnego średniowiecza. Odlewane i cyzelowane przedmioty wykorzystywano jako elementy wyposażenia kościołów, zamków i zamożnych domów. Cyna była materiałem trwalszym od ceramiki, a jednocześnie stosunkowo podatnym na obróbkę, dzięki czemu z czasem powstało wiele ciekawych form użytkowych, jak np. konwie, szkandele i inne. Z tego właśnie materiału wykonywano nie tylko gładkie i proste naczynia stołowe, jak kubki, talerze czy misy, lecz także relikwiarze, monstrancje, kielichy mszalne, a także obudowy trumien. Największy rozkwit warsztatów konwisarskich zaobserwować można w XVII i XVIII w. zwłaszcza na terenach Europy Zachodniej. Duże zainteresowanie i zapotrzebowanie na naczynia cynowe w tym czasie było efektem nie tylko ich większej trwałości, ale też wynikało z potrzeby podkreślania za ich pomocą statusu społecznego. Nie każdy mógł pozwolić sobie na zakup wyrobów cynowych, a pojawiające się na płótnach mistrzów holenderskich ukazujących wnętrza domów artefakty świadczą o zamożności ich mieszkańców. Popularność cyny osłabła pod koniec XIX w., kiedy pojawiły się nowe stopy metali bez wykorzystania szkodliwego dla zdrowia ołowiu. Ostatecznie wyparta z użycia codziennego w XX w. cyna stała się przede wszystkim przedmiotem zainteresowania kolekcjonerów.
Podobnie, jak w przypadku szerokiego rozwoju i bogactwa warsztatów konwisarskich w Zachodniej Europie, tak też kolekcjonerstwo cynowych artefaktów stało się domeną Niemiec. W Polsce największe i najciekawsze kolekcje posiadają muzea w Słupsku, Krakowie, Gdańsku, Elblągu, Bielsku Białej oraz Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej we Włocławku.
Prezentację jednej z najciekawszych kolekcji ze zbiorów włocławskiego muzeum oglądać można będzie do 18 marca 2018 r.
