Symbol pojednania. Przy ukraińskim kurhanie w Aleksandrowie Kujawskim
Już po raz 25 przy ukraińskim kurhanie w Aleksandrowie Kujawskim miało miejsce 2-ego czerwca tego roku spotkanie Polaków i Ukraińców, aby wspólnie uczcić pamięć pochowanych tu żołnierzy ukraińskich, internowanych po wojnie polsko-bolszewickiej 1920 r.
Uroczystości rozpoczęły się mszą w kaplicy prawosławnej w Aleksandrowie Kujawskim, skąd uczestnicy udali się pod kurhan, aby tam uczestniczyć nabożeństwie ekumenicznym, które celebrowali duchowni prawosławni ksiądz mitrat Mikołaj Hajduczenia, ks. Mirosław Kuczyński, katoliccy ks. Leszek Malinowski, ks. kmdr Daniel Popowicz, ewangelicko augsburscy Jerzy Molin oraz ks. mjr Mirosław Michalski z parafii polsko-katolickiej w Toruniu.
Uroczystości pod kurhanem rozpoczęto od hymnów państwowych w wykonaniu Orkiestry Wojskowej Garnizonu Toruń. Otwarcia i przywitania gości dokonał burmistrz Andrzej Cieśla. A wśród przybyłych poseł Jan Krzysztof Ardanowski, delegacja ambasady Ukrainy w Polsce w osobach Wasyla Zwarycza i attaché wojskowego generała majora Jurija Pawłowa, kierownik konsulatu Ukrainy w Gdańsku Lew Zacharczyszyn, delegacja Kozactwa Zaporoskiego z Dmitro Sachajdakiem, wicemarszałek województwa warmińsko-mazurskiego Mirosław Sycz, przedstawiciel marszałka województwa kujawsko-pomorskiego płk Eugeniusz Lala, delegacja powiatu aleksandrowskiego i radni miejscy z przewodniczącym Rady Bogusławem Gollusem, przedstawiciele Związku Gmin Ziemi Kujawskiej z przewodniczącym Zarządu Ryszardem Borowskim, delegacja Gminy Wiejskiej Aleksandrów Kujawski, przedstawiciele Związku Ukraińców w Polsce z przewodniczącą Oddziału Pomorskiego Elżbietą Krzemińską, przewodniczący Związków Ukraińcow w Białym Borze Włodzimierz Fila, w Człuchowie Jerzy Opara, w Olsztynie Stefan Migus. W uroczystościach uczestniczył również były burmistrz Stanisław Krysiński jeden z inicjatorów odnowienia cmentarza ukraińskiego, prof. Zbigniew Karpus autor prac naukowych na temat cmentarza ukraińskiego w Aleksandrowie Kujawskim, delegacja firmy BIM sprawującej opiekę nad kurhanem. Wydarzeniu przyglądało się również czterdziestu dziennikarzy z Ukrainy.
W mowie wstępnej burmistrz Cieśla powiedział– Cmentarz został założony w 1921 r. przez żołnierzy atamana Petlury. Jego odnowienie z inicjatywy prof. Jana Wiszki nastąpiło w 1993 r., jeszcze przed podpisaniem polsko-ukraińskiej deklaracji o poszanowaniu miejsc pamięci i spoczynku. Byliśmy jako miasto prekursorem w naprawie relacji polsko-ukraińskich. […] Żywimy nadzieję, że tak jak my troszczymy się o miejsca spoczynku żołnierzy ukraińskich, tak na Ukrainie z taką samą troską władze odniosą się do polskich miejsc pamięci. […] Jesteśmy tylko drobnym fragmentem relacji polsko-ukraińskich, ale niech ten fragment przekłada się na całokształt stosunków Polski i Ukrainy, niech inni pójdą za naszym przykładem budując dobre stosunki między tymi dwoma narodami.
Wasyl Zwarycz odczytał list ambasadora Ukrainy w Polsce Andrija Leszczycy, w którym zwrócono uwagę rolę współpracy polsko-ukraińskiej w 1920 r. i w budowaniu bezpieczeństwa w regionie dzisiaj.
Wystąpienia gości skupiały się wokół tematu konieczności naprawy stosunków polsko-ukraińskich, wyjaśnienia historycznych problemów jakie dzielą oba narody i budowania pomostów porozumienia, dla których przykład Aleksandrowa Kujawskiego jest znaczącym, pozytywnym symbolem.
- Jest wiele miejsc pamięci na terenie obu naszych krajów i wszędzie, a być może tu w Aleksandrowie powinni spotykać się nasi przywódcy. Warto mówić o takich prawdziwych symbolach pojednania. Aleksandrów Kujawski jest takim miejscem – mówił Mirosław Sycz.
Wręczono ordery Ministerstwa Obrony Ukrainy Znak Honoru min. burmistrz Andrzej Cieśla oraz odznaczenia Kozactwa Zaporskiego.
Po oficjalnej części uroczystości uczestnicy w marszowym rytmie orkiestry wojskowej przeszli na teren firmy BIM, aby tam uraczyć się poczęstunkiem ufundowanym przez gospodarzy, wysłuchać jeszcze raz występu orkiestry i być świadkiem wręczania kolejnych odznaczeń, nadanych za wkład w kultywowanie pamięci żołnierzy ukraińskich w Aleksandrowie.
Zbigniew Sołtysiński
Przy ukraińskim kurhanie (2018)
